Rekonstrukcija Sinan-pašine (Atik) džamije

Projekat Rekonstrukcija Sinan-pašine (Atik) džamije
Investitor Islamska zajednica BiH - Medžlis IZ Mostar
Projektant Delta Z d.o.o. Mostar; prof. dr. Amir Pašić, dipl. ing. arh.
Nadzor Ars Studio R d.o.o. Mostar
Izvođač GD Bišina d.o.o. Mostar
Lokacija Mostar
Površina ~ 250 m2
Početak radova 06. Februar 2014.
Završetak radova 2018.
Vrijednost projekta 450.000 KM
Kontakt www.medzlismostar.ba

Bosnian Flag

Raspisivanjem poziva o javnom nadmetanju za prikupljanje ponuda i izbor najpovoljnijeg izvođača radova otpočele su aktivnosti na obnovi i rehabilitaciji Sinan-pašine džamije na Mejdanu u centralnom dijelu Mostara.

Sinan-pašina džamija je najstarija džamija u Mostaru i njena historija je na izvjestan način ''rodni list''grada Mostara. S gradnjom Sinan-pašine džamije počinje urbani razvoj grada. Opšte poznata činjenica je da se uz džamije u vrijeme nastajanja bosansko-hercegovačkih gradova formiraju mahale, javne i obrazovne institucije.

U neposrednoj blizini Sinan-pašine džamije stoljećima su se nalazile Mešćema (sudnica), medresa (srednja škola), hamam (javno kupatilo), tepa (pijaca) i brojne stambene jedince. Pouzdano se zna da iz ovog dijela Mostara, a zahvaljujući Sinan-pašinoj džamiji počinje razvoj Mostara u kasabu, čaršiju i grad.

Na temelju najstarijeg sačuvanog Sidžila mostarskog Šerijatskog suda može se utvrditi da je Mostar 1633.g. bio podijeljen na 24 mahale koje su svoje nazive dobile po osnivačima džamija u njima. Prva mahala koja je po dolasku Turaka formirana na području Mostara je Sinan-pašina, a obuhvatala je predio oko bivše Sinan-pašine džamije. Kao dokaz tvrdnji služi i to što su u turskim službenim dokumentima ovu mahalu kao i džamiju u njoj nazivali Atik (Stara), a ovaj se naziv svugdje davao najstarijim mahalama, odnosno džamijama jednog mjesta.

Od prvih dana turske uprave postojao je tu i trg nazivom Mejdan, koji se prvi put spominje u izvorima 1478.g. Turski putopisac Evlija Čelebija koji je kroz Mostar proputovao 1664.g., navodi u putopisu, da je Stara džamija sagrađena 878.h.g. ili 1473.g.

Ona je kroz svoju burnu historiju, prema podacima koje nalazimo ponajprije u djelima neumornog istraživača na polju naše baštine, rahmetli profesora Hivzije Hasandedića, doživjela više adaptacija, posljednju temeljitu, 1906. godine, da bi nemilosrdno bila srušena krajem decembra 1949. godine.

Radi se o jako zahtjevnom objektu sa stajališta graditeljske struke i potrebnih sredstava za njenu obnovu, jer je i najprostranija mostarska džamija, čije su dimenzije impresivne; 13,5 x 18,5m (džamija sa hajatom).

Ova je džamija u svom posjedu imala dvije bašče, vrt i četiri gradilišta. Džamija je doživjela više adaptacija, a posljednji put je temeljno popravljena 1906. g. kada je sa nje skinut krov i postavljen novi. Srušena je kukavički za jednu noć 29.12.1949. g. Oficiri JNA zaduženi za njeno rušenje su prilikom miniranja upotrebljavali male količine dinamita tako da se eksplozije skoro nisu čule po Mostaru. Husaga Ćišić ironično kaže da je izgovor za njeno rušenje bilo tzv. „tenisanje“ oficirskih žena, jer su, kako navodi Ćišić, na njenom lokalitetu mislili izgraditi tenisko igralište. Značaj džamije je što je ona bila jedna od nekoliko najstarijih džamija na teritoriji Bosne i Hercegovine. Također, značajno je da su se pored nje tada podigle javne zgrade: Mehćema (SUD), hamam i kuća za stanovanje šerijatskih sudija.

Na inicijativu Medžlisa IZ Mostar stručni tim predvođen prof. dr. Enverom Imamovićem detaljnim arheološkim istraživanjem je krajem januara 2009. godine pronašao temelje Sinan-pašine džamije. Tokom iskopavanja pronađeni su prvobitni arhitektonski elementi. Također je ustanovljeno da je džamija bila i spaljena jer je tokom radova pronađen sloj od 10-tak centimetara gareži. Brojni turisti koji posjećuju Mostar dolazili su da se dive njenim impresivnim dimenzijama (13,5 x 18,5 m).

Trenutno ne postoji video zapis za ovaj projekat...
 

 

Top